Khủng hoảng kép ở xứ sở hoa hồng

Ngày 24-7, cảnh sát Bun-ga-ri đã phá vỡ hàng rào người biểu tình bao quanh Tòa nhà Quốc hội ở thủ đô Xô-phi-a, “giải cứu” hơn 100 nghị viên và bộ trưởng bị mắc kẹt trong tòa nhà bởi sự phong tỏa của những người biểu tình chống chính phủ trong hơn 8 giờ đồng hồ, AP đưa tin. Nguồn tin cho biết, cảnh sát được trang bị lá chắn đã đẩy những người biểu tình phản đối ra khỏi khu vực quanh Tòa nhà Quốc hội và lập một hàng rào chắn quanh tòa nhà, triển khai hàng loạt xe tải đến giải thoát các quan chức bị mắc kẹt. Sau đó, chính quyền triển khai máy kéo, máy xúc đến để thu vén các vật cản mà người biểu tình “dàn trận” quanh khu vực này. Cảnh sát Bun-ga-ri chặn người biểu tình bên ngoài Tòa nhà Quốc hội hôm 23-7. Ảnh: Roi-tơ Trước đó, trong cả ngày 23-7, hàng nghìn người biểu tình đã bủa vây Tòa nhà Quốc hội, cản trở các bộ trưởng, nghị viên và quan chức chính phủ rời khỏi hội sở sau các cuộc đàm luận về kế hoạch sửa đổi ngân sách. Găng tay bùng phát khi cảnh sát dùng xe buýt để giải tán một số nhóm biểu tình. Khoảng 2000 người biểu tình đã chặn xe pháo, hô vang các khẩu hiệu phản đối, đề nghị chính phủ và nội các kỹ trị mới lên nắm quyền trong tháng 5 của Thủ tướng P.Ô-rê-sa-xki (Plamen Oresharski) phải từ nhiệm. Đám đông người biểu tình đã ném đá làm vỡ nhiều cửa kính ô tô buýt, song song ngơ lời kêu gọi giải tán của cảnh sát. Các vụ đụng độ đã khiến chí ít 7 người biểu tình và 2 cảnh sát bị thương. Chủ toạ Quốc hội Bun-ga-ri M.Mi-cốp (Mihail Mikov) đã chỉ trích các hành vi bạo lực và khẳng định “người biểu tình chẳng thể biến các nghị sĩ thành mục tiêu vì tính mạng và sức khỏe của họ cần phải được bảo đảm”. Từ ngày 14-6 đến nay, mỗi ngày có tới 10.000 người biểu tình đổ ra các đường phố trọng tâm của thủ đô Xô-phi-a để phản đối chính phủ. Phần nhiều các cuộc biểu tình đều diễn ra hòa bình cho tới vụ đụng độ hôm 23-7. Đây được xem là vụ đụng độ mang tính bạo lực trước nhất trong làn sóng biểu tình phản đối chính phủ quy mô lớn kéo dài 40 ngày qua tại xứ sở hoa hồng. Làn sóng biểu tình rần rộ bắt nguồn từ việc Thủ tướng P.Ô-rê-sa-xki bổ nhiệm luật sư Đ.Pép-xki (Delyan Peevski), 32 tuổi, làm người đứng đầu Cơ quan An ninh nhà nước. Quyết định này gây bất bình trong dư luận vì người dân Bun-ga-ri cho rằng, ông Đ.Pép-xki không có kinh nghiệm trong lĩnh vực an ninh để có thể lãnh đạo một cơ quan quyền lực như vậy. Dù rằng quyết định bổ dụng đã được rút lại, song ngày một nhiều người dân Bun-ga-ri đổ ra đường để phản đối tình trạng tham nhũng, yếu kém của chính phủ. Là nước nghèo nhất trong Liên minh châu Âu (EU), Bun-ga-ri hiện có 7,3 triệu dân, nhưng có tỷ lệ thất nghiệp lên tới 18%. Sáu năm sau khi gia nhập EU, gần 1/4 dân số Bun-ga-ri vẫn sống dưới mức nghèo theo quy chuẩn chính thức của EU, lạm phát tăng cao, tầy có tổ chức bùng phát mạnh. Trong 5 năm qua, vốn đầu tư tại Bun-ga-ri giảm tới 79%, gần một nửa các doanh nghiệp ngưng hoạt động. Phần đông thanh niên và từng lớp có trình độ cao đều phải di trú sang các quốc gia châu Âu phong túc kiêng kị việc làm. Giới phân tách lo ngại rằng, làn sóng biểu tình bây chừ có nguy cơ đẩy Bun-ga-ri rơi vào cuộc khủng hoảng chính trị mới, tiếp sau các cuộc biểu tình rần rộ phản đối nghèo đói dẫn đến sự sụp đổ của chính phủ tiền nhiệm của cựu Thủ tướng B.Bô-ri-xốp (Boyko Borisov) hồi tháng 2 vừa qua. Vừa phải nối thực thi các biện pháp kinh tế khắc khổ, vừa đạt mục tiêu ổn định kinh tế-xã hội, khôi phục tăng trưởng kinh tế và nâng cao đời sống dân chúng quả thực là một bài toán gai góc không riêng gì với Bun-ga-ri mà còn của nhiều nước khác thuộc EU như Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha.Vượt qua được "cơn bĩ cực" hiện giờ đích thực không hề dễ dàng. VŨ HOÀNG